Gradska opstina Palilula

Staro niško groblje nalazi se na jugu Niša, odnosno u centralnom delu Gradske opštine Palilula. Još u 18. veku na ovom mestu se sahranjivalo, a vreme nastanka ne može se tačno precizirati. Podaci sa nadgrobnih spomenika ukazuju na starost groblja. Najstarije obeležje je iz 1819.godine, koji se nalazi u zapadnom delu. Staro groblje je za vreme turske vlasti pripadalo je srpskom delu naselja i izvan turskog užeg i šireg bedema. Groblje je izduženog oblika, sa širim istočnim ulaznim i užim zapadnim delom i zauzima preko 17 hektara. Oko 200 spomenika poseduje određene umetničke ili istorijske vrednosti, a među njima je bilo osam skulpturalnih spomenika nastalih posle rata, a tri su nastala pre rata, kao i 11 medaljona, osam dubokih reljefa i stotinak spomenika značajnih ličnosti za istoriju i kulturu grada. Kao autentična svedočanstva o ličnostima i događajima u Nišu, odlukom Skupštine opštine Niš 1983.godine, osam grobova u „starom groblju“ stavljeno je pod zaštitu Zakona. Ovde smo pored groba sa spomenikom Atanasiju Petroviću – Učitelju Tasi, poznatom niškom učitelju i borcu. Zaštitom su obuhvaćeni i spomenici Nikole Koleta Rašića, ratnika protiv Turaka, organizatora buna; Stanka Vlasotinčanina, trgovca i vođe Niške bune 1841.godine; Todora P. Stankovića, organizatora ustanka u Nišu i na jugu Srbije protiv Turaka; Serdara Jola Piletića, crnogorskog junaka, vojskovođe i državnika 19.veka; Milovana Nedića, pukovnika, komandanta Moravske divizije od 1912.godine; Pavla Stojkovića, vođe i organizatora radničkog pokreta u Srbiji pre Prvog svetskog rata i Proke Jovkića – Nestor Žučni, radničkog pesnika. Odlukom Izvršnog saveta Skupštine opštine Niš br.01-178/1-9-v od 21.juna 1991.godine, ceo kompleks Starog groblja «Gorica» proglašen je kulturnim dobrom i nalazi se pod zaštitom države. Odbornici Skupštine Gradske opštine Palilula, na devetnaestoj sednici koja je održana u NKC-u, 14.10.2010.godine doneli su jednoglasno odluku o pokretanju inicijative u Skupštini grada Niša da se prostor Starog groblja „Gorica“ uredi u „memorijalni park“. Na osnovu projekta Zavoda za zaštitu spomenika kulture i Zavoda za urbanizam, opština Palilula je uz podršku Grada Niša obezbedila sredstva za fazno urađenje i ograđivanje prostora. Prvo su okončani radovi na „Istočnoj kapiji“ a zatim i na „Zapadnoj kapiji“ Starog groblja. Nažalost, trajna zaštita i završetak radova po projektu nisu okončani a kompleks groblja „Gorica“ koji se trenutno prostire na površini od 8.hektara, (više od 3,4 hektara je napušten prostor) nesavesni građani i dalje uništavaju, odnose ograde i mermerene ploče, odlažu otpad, vegetacija brzo prekrije, do tada uređen prostor i grobna mesta. Postala je već praksa da se zbog ovog nerešenog pitanja, svake godine vraćamo na početak, uređenja „starog groblja“, kažu u opštini Palilula. Gradonačelnik Niša Darko Bulatović i Niška eparhija, podržali su inicijativu opštine Palilula, pa je uz angažovanje JKP „Medijana“ otpočelo fazno uređenje ovog kompleksa. (Dragan Vidojković)

TV Zona plus