Gradska opstina Palilula

Na Programu Međunarodne smotra ekološkog i arheološkog filma EKOPOLISfest 2018., koji je podržala Gradske opština Palilula, zastupljen je 21.film autora iz Italije, Nemačke, Srbije, Crne Gore. Bugarske. O značaju ove manifestacije u kulturi, koja se organizuje već petnaest godina, na otvaranju u ime organizatora i pokrovitelja, govorili su prof.dr Ivan Cvetanovic i prof.dr Vladeta Radovic, sa Filozofskog fakulteta u Nišu i umetnički direktor EKOpolis festa Dragan Vidojković.

Petnaestu Međunarodnu smotru ekološkog i arheološkog filma, koja je 31.maja počela u Deli prostoru Niš, otvorio je film „Igra prestola, srpski viteški kod“, rediteljke Smiljane Popov, /Srbija/. Ova filmska priča dočarala je gledaocima vreme kada su obale Srbije zapljuskivala tri mora, a ona bila ogromno carstvo. Zvuči kao početak bajke, ali reč je o srpskoj „igri prestola“ o najsjajnijem periodu srpske države u njenoj prošlosti kada se protezala od Dunava do Korintskog zaliva od Jadranskog do Egejskog i Jonskog mora. Junak ove epizode je prvi srpski car Dušan ili, jedini srednjovekovni vladar i jedini Nemanjić koji je sahranjen u Beogradu. Prve večeri Smotre prikazani su i filmovi: Lav–čovek, Die Restaurierung des Lönjenmenschen, u režiji Unje Krüger iz Nemačke; ostvarenje „Metalla Tricornensia–Kosmaj“ koje je režirao Rastko Šejić (Srbija). Alberto Castellani, reditelj iz Italija, predstavio nam je film „Novi osvrt na Nazaret: arheologija i tradicija“. Američki arheolog Džejms Strejndž je procenio da je Nazaret u vreme Isusovog života imao između 480 i 2000 stanovnika i da je bio snažan jevrejski grad tokom rimskog perioda. Jevrejski izvori ga ne pominju sve do III veka. Drugi istraživači smatraju da Nazaret tada nije ni postojao jer se ne spominje ni u Starom zavetu ni u Talmudu i da arheološki materijal ne pokazuje prisustvo Asirije, Vavilonije ili Rimskog carstva.

Drugog dana filmske smotre u DELI centru, prikazani su filmovi: „Senzacionalno otkriće u Brazilu. Prvi Amerikanci“, reditelja Petera Prestela i Gisela Graichen (Nemačka). Publika je putem ovog filma „otputovala“ u Južnu Ameriku i saznala brojne činjenice o materijalnim ostacima do kojih su došli arheolozi a koji se odnose na prve ljude koji su živeli na ovom području. Ljubitelji dokumentarnog filma videli su i ostvarenja: „U potrazi za antičkim El Doradom, Smiljane Popov (Srbija), „Lica Etruraca – kanopske vaze iz Tolea Alessandra Barellia (Italija) o arheološkim iskopavanjim nekropole Tole na teritoriji Toskane. Upravo na ovom lokalitetu pronađene su kanopske posude za koje se veruju da pripadaju Etrurskoj kulturi. Film „Petrus, srednjovekovni grad“ Božidara Boleta Nikolića (Srbija) je priča o vizantijskom utvrđenju iz VI veka. podignuto u sklopu sa Justinijanovim (527~565) radovima, na utvrđenju vizantijske vlasti. U okolini tvrđave Petrus u desetom veku su se naselili monasi isposnici. Nova tvrđava je sagrađena u doba Stefana Nemanje. Ova oblast predstavlja srpske države Nemanjića i jedinu oblast na desnoj obali Velike Morave. Županu Vukoslavu je sredinom XIV veka Car Dušan dodelio oblast oko Petrusa. Ta oblast se od tada naziva Pustoš Petrus. Deo programa EKOPOLISfesta prikazan je 3.juna u okviru pratećeg programa Paliluleske večeri, projekcijom dokumentarnog filma ,,Kulturna baština Pirdopa i Palilule očuvana kroz vekove,, nastao u produkciji partnerskih opština Pirdop (Bugarska) i Palilula (Srbija). Film je ostvaren kroz INTERREG – IPA Program prekogranične saradnje Bugarska – Srbija uz podršku EU i prikazuje turističke i kulturne potencijale dve opštine koji mogu postati osnova za razvoj kulturnog turizma na obe strane granice.

Četrvrtog dana festivala prikazan je dokumentarni film Trajan italijanskih režisera Livia Zerbinia i Giovanni Ganina. To je priča o Marku Ulpiju Nerva Trajanu koji je rođen 53. godine, stupio je na presto 98, a umro 117. godine, BIo je rimski car, naslednik Nervin i pripadnik dinastije Antonina. Trajan je bio prvi car kojega je usvojio prethodnik na prestolu, sa kojim nije bio u bilo kakvom srodstvu. Takođe bio je drugi u nizu petorice dobrih careva koji su nasleđivali jedan drugoga putem usinovljenja i tokom većeg dela II veka obezbedivši carstvu unutrašnju harmoniju i dobru vladu. Trajan je poreklom sa Iberijskog poluostrva, i bio je prvi car rođen u nekoj od rimskih provincija. O novim arheološkim istraživanjima na lokalitetu Anine – Villa rustica kod Valjeva saznali smo iz filma Aleksandra Teodorovića. Slobodan Maksić u filmu Na tragu carske palate–Projekat Glac, prati višegodišnje istraživanje srpsko – austrijskog tima stručnjaka i studenata tokom prve kampanje arheoloških iskopavanja na lokalitetu Glac, kod Sremske Mitrovice 3.km od današnjeg Sirmijuma. Na prostoru današnje Srbije rođeno je 17 rimskih careva. Trojica su na ovom tlu podigli palate: Galerije u Romulijani, Maksimilijan u Šarkamanu i Konstantin Veliki na Meijani. Italijanski reditelj Alfredo e Angelo Castiglioni u filmu “Od Egipta iz doba faraona do Afrike danas” predstavio nam je kratak pregled vremena drevne kulture do danas na teritoriji severne Afrike gde se pre 3000 godina razvijala staroegipatska kultura koja je kroz svoju moć uticala na čitav afrički kontinent.(S.V)